در این مقاله راجع به خشونت والدین، ضرب و شتم در خانواده و مشکلات ناشی از آنها صحبت خواهیم کرد. خشونت در محیط خانواده مسئلهای است که در میان اقشار مختلف جامعه قابل مشاهده است. وجود خشونت در محیط خانواده آسیبهای زیادی را متوجه افراد خانواده میکند. کودکان خانواده از جمله گروههای در معرض خطر هستند که خشونت در خانواده، آثار جبران ناپذیری بر روح و روان آنها برجای میگذارد. طبق آمارهایی که وجود دارند از هر هفت کودک، یک نفر و هر جوان ۱۸ سالهای، حداقل در مقطعی از زندگی خود خشونت خانگی را تجربه کردهاند. مسئله خشونت خانوادگی مربوط به یک جغرافیای خاص نیست و جزء نگرانیهای عمده جهانی به شمار میرود.
فهرست مطالب
علل ضرب و شتم در خانواده و خشونت والدین چیست؟
ضرب و شتم در خانواده ممکن است ناشی از علل مختلفی باشد که در این قسمت به بررسی آنها میپردازیم. یکی از علل عمده وجود خشونت در میان خانوادهها، به مشکلات افراد در بیرون از محیط خانه برمیگردد. اگر اعضای خانواده در محیط بیرون، با مسائل و مشکلات زیادی دست و پنجه نرم کنند، به احتمال زیاد ارتباط مناسبی با اعضای خانواده خود نخواهند داشت. این مسئله در میان مردان جامعه بیشتر دیده میشود. زیرا باور عموم جامعه این است که مردان ریاست و مسئولیت خانواده را بر عهده دارند. گاهی اوقات مشکلات اقتصادی و فقر باعث افزایش سطح خشونت در اجتماع و به دنبال آن در محیط خانه و خانواده میشود. علاوه بر مشکلات اقتصادی، در برخی از بافتهای فرهنگی، خشونتهای مردانه نسبت به زنان و کودکان امری پذیرفته شده به شمار میرود.
ریشه خشونت و ضرب و شتم در خانواده و رفتارهای نامناسب فقط به این عوامل برنمیگردد. گاهی اوقات رفتارهای خشونت آمیز از سوی افراد خانواده نشان از وجود بیماریها و اختلالات روانی دارند که باید تحت درمان قرار گیرند. در مواردی هم ممکن است ریشه این خشونتها به اعتیاد برگردد. اعتیاد به مواد مخدر، الکل و… رایجترین مواردی هستند که رفتار فرد را تحت تاثیر خود قرار میدهند. اعتیاد ممکن است به اشکال دیگری هم اثر منفی خود را بر روی زندگی خانوادگی فرد بگذارد. برای مثال بسیاری از افراد در دنیای امروز معتاد به پورنوگرافی، اینترنت، فیلمها و سریالها و… هستند. این موارد میتوانند سطح اختلافات میان اعضای خانواده را به حداکثر ممکن برسانند. طبیعی است که نتیجه این موضوع تشدید خشونت و رفتارهایی مثل ضرب و شتم در خانواده خواهد بود.
عواقب ضرب و شتم در خانواده بر روی کودکان
ضرب و شتم در خانواده همانطور که پیش از این هم اشاره کردیم ممکن است آثار نامطلوب زیادی بر روی زندگی فرزندان بگذارد. در این قسمت سعی داریم عمدهترین آسیبهایی که فرزندان متحمل آنها میشوند را با همدیگر بررسی کنیم. یکی از مشکلات واضح در خانوادههای خشن این است که خشونت در وجود این کودکان نهادینه میشود. نهادینه شدن خشونت در وجود کودکان بر روی آینده آنان آثار منفی زیادی به جای خواهد گذاشت. افرادی که در این شرایط رشد میکنند در محیط مدرسه و ارتباط با همسالان خود موفق نیستند. از جانب دیگران مورد تمسخر قرار میگیرند. همچنین در آینده نیز نمیتوانند زندگی خانوادگی و روابط عاطفی سالم و آرامی را تجربه کنند.
خشونت در محیط خانواده شخصیت کودکان را تحت تاثیر قرار داده و آنان را مستعد ارتکاب انواع جرم و رفتارهای خشن میکند. مشکل ضعف عزت نفس از دیگر عواقب زندگی در محیط خانوادگی پر از خشونت است. ضرب و شتم و کتک زدن بیشتر از آنکه اثر منفی جسمی بر روی فرد بگذارد، منجر به آسیب روحی میشود. اگر کودک و نوجوان تحت خشونت والدین قرار گیرند، با مشکل کمبود اعتماد به نفس و عزت نفس در جامعه مواجه میشوند؛ زیرا یک تصویر منفی در ذهن آنها نقش میبندد که میتواند ابعاد مختلف زندگی آنان را تحت کنترل خود قرار دهد. افرادی که از پدر و مادر خود الگوبرداری میکنند، به سختی میتوانند باورهای مثبت و جدیدی را جایگزین تصاویر ذهنی منفی خود کنند.
راهکارهای پیشگیری از خشونت در خانواده
ضرب و شتم در خانواده و اقسام خشونتها و تنبیههای بدنی قابل پیشگیری و کنترل هستند. یکی از کارهایی که حین مواجه شدن با خشونت میتوان انجام داد مدیریت شرایط است. اگر فرد بلد باشد که چگونه اوضاع را آرام کند یا حداقل از تشدید خشونت پیشگیری کند با مشکلات کمتری روبرو میشود. افرادی که در معرض خشونت قرار دارند باید یک سری از مهارتها را یاد بگیرند تا شرایط برایشان سختتر نشود. کمک گرفتن از یک مشاور حرفهای در این زمینه راه را به آنها نشان خواهد داد. شرکت در جلسات مشاوره خانواده به فرد تحت خشونت کمک میکند که احساسات خود را کنترل کرده و مقابله به مثل نکند. اگر فرد به سراغ مشاور کاربلدی برود، کم کم به او یاد میدهد تا فرد آزارگر در محیط خانه را هم به جلسات مشاوره بکشاند. این کار نیاز به زمان کافی دارد و در جلسات اول میسر نیست. علت این است که معمولا افراد خشن و آزارگر تمایلی به درمان ندارند و مشکل خود را انکار میکنند. همچنین در مراحل بعد خانواده درمانی هم میتواند کمک بسیار زیادی به حل مشکلات خشونت در خانواده بکند.
سخن پایانی
ضرب و شتم و خشونت در خانواده از مسائل و مشکلاتی است که میتواند آثار سوء زیادی بر اعضای خانواده داشته باشد. بهتر است که در چنین شرایطی مراجعه به مشاور صورت بگیرد و برای حل مشکل به صورت ریشهای اقدام شود.