در مقاله پیش رو میخواهیم راجع به فرزندان و سوء استفاده از جایگاه خود صحبت کنیم. اگر شما هم فرزندی دارید که فکر میکنید دیگر تسلطی روی رفتارهای او ندارید، تا انتهای مطلب همراه ما باشید. در دنیای امروز عوامل مختلفی در کنار همدیگر موجب شدهاند تا دیگر شیوههای سنتی تربیت فرزندان پاسخگو نباشند؛ بنابراین پدر و مادران امروزی نباید روش تربیتی والدین خودشان را برای فرزندانشان اجرا کنند تا کمتر شاهد سوء استفاده فرزندان از والدین باشیم.
فهرست مطالب
علل سوء استفاده کردن فرزندان از پدر و مادر
در بررسی موضوع فرزندان و سوء استفاده از جایگاه خود، محوریت صحبت ما بر روی بایدها و نبایدهایی است که لازم است والدین از آنها آگاه باشند. والدین باید لحظه به لحظه مراقب گفتار و رفتار خود باشند و این مراقبت محدود به ارتباط آنها با فرزندان نیست. بلکه حتی در ارتباط با همسر، پدر، مادر، دوستان و سایر افراد هم باید مراقبت های کافی در حضور فرزند در نظر گرفته شوند. ما در ادامه قصد داریم برخی از دلایلی که موجب میشوند فرزندان از جایگاه خود سوء استفاده کنند را مطرح کنیم. تا انتها برای بررسی ریشهها و راهکارهای این موضوع همراه ما باشید.
۱-توجه و وابستگی بیش از اندازه به فرزند
یکی از مشکلاتی که امروزه والدین با آن مواجه هستند، توجه بیش از اندازه به کودکان و نوجوانان تک فرزند است. پدیده تک فرزندی که در حال حاضر بیش از هر زمان دیگری آن را میبینیم، نیاز به دانش کافی برای مدیریت شرایط دارد. کسانی که یک فرزند دارند عموما به قدری توجه خود را بر روی او متمرکز میکنند که در نهایت دیگر نمیتوانند فرزندشان را کنترل کنند.
البته منظور ما کنترل بیمارگونه نیست، بلکه مقصود ایفای نقش پدری و مادری طبق استانداردهای خاصی است که مسلما دربردارنده تشویق، تنبیه، تحسین و انتقاد هم خواهد بود. در خانواده هایی که تنها یک فرزند دارند، اغلب اوقات مادران رفتارهایی میکنند که نشان دهنده وابستگی بیش از حد آنها به فرزندشان است. در این شرایط فرزندان هم از وضعیت موجود سوء استفاده کرده و والدین خود را مجبور میکنند تا به خواستههای آنها تن بدهند.
۲-دوستان ناباب و توصیههای آنها
از دیگر مواردی که در بحث فرزندان و سوء استفاده از والدین میخواهیم به عنوان یکی از ریشههای مشکل به آن اشاره کنیم، داشتن دوستان به اصطلاح ناباب است. معمولا این مسئله در سنین کودکی و دوران مدرسه کمتر خودش را نشان میدهد. اما باز هم بی تاثیر نیست. در هر حال آن چه میخواهیم بگوییم مربوط به دوستانی است که فرزندان شما در سنین نوجوانی پیدا میکنند. معمولا در سنین بلوغ، فرزندان تمایل زیادی به معاشرت با اعضای خانواده خود ندارند. در مقابل والدین به دلیل نگرانی هایی که دارند خواهان ارتباط بیشتر بین خود و فرزندشان هستند. در این میان دوستان و هم سن و سال های فرزند شما، توصیهها و راهنمایی هایی به او میکنند که موجب ایجاد فاصله بیشتر بین شما میشود. فرزندتان هم که متوجه نگرانی شما شده، از موقعیت سوء استفاده کرده و حتی بعضا اقدام به باج گرفتن از شما میکند تا نگرانیهای شما را برطرف کند.
۳-محیط نامناسب خانه
ممکن است ریشه سوء استفاده فرزندان محیط نامساعد خانه باشد. این مورد بیشتر در مورد خانواده هایی است که والدین مدام با یکدیگر دعوا دارند یا اینکه رفتارهای خشونت آمیز نسبت به همدیگر نشان میدهند. فرزندانی که در این خانواده ها زندگی میکنند، در واقع شرایط نامساعد حاکم بر خانه را فرصتی برای سوء استفاده و رفتارهای سرکشانه خود تلقی میکنند. این افراد گاهی هم از حس عذاب وجدانی که والدین به دلیل شرایط نامساعد محیط خانه نسبت به فرزند خود دارند سوء استفاده میکنند تا با جلب ترحم والدین، به خواسته های خود برسند.
علاوه بر موارد فوق، سوء استفاده فرزندان از والدین میتواند دلایل دیگری هم داشته باشد. از آنجا که کودکان تحت تأثیر مسائل زیادی هستند لازم است تا حتماً تحت نظارت مشاور قرار بگیرند تا از بروز چنین اتفاقاتی جلوگیری شود. مطلب مشاوره کودک نکات خوبی را در مورد کودکان و مسائل و مشکلاتی که ممکن است آنها با آن مواجه شوند ارائه داده است.
راهکار هایی برای جلوگیری از سوء استفاده فرزندان
همانطور که در آغاز بحث پیرامون موضوع فرزندان و سوء استفاده از جایگاه خود اشاره کردیم، راهکارهایی برای این مشکل وجود دارند. والدین باید در عین حال که به فرزندان خود احترام میگذارند و خواستههای آنها را مورد توجه قرار میدهند، یکسری خطوط قرمز و حد و مرزهایی هم در نظر بگیرند و نباید به هر قیمتی تن به خواستههای فرزند خود بدهند. پدران و مادران مسلما بی قید و شرط به فرزندان خود عشق و محبت میورزند. اما اگر میخواهند فرزند موفق و محترمی داشته باشند، باید گاهی در مقابل خواستههای نامتعارف او ایستادگی کنند؛ فرزندان هم لازم است در برهههایی ناکامی را تجربه کنند تا به استقلال برسند.
نتیجه گیری
در این مقاله نکاتی را در خصوص موضوع سوء استفاده فرزندان از والدین (پدر و مادر) مطرح کردیم. همانطور که گفتیم ریشه این رفتارهای نامتعارف از سوی فرزندان تا حد زیادی وابسته به شیوه تربیتی به کار گرفته شده توسط والدین است. والدین نباید تمامی خواستههای فرزندان خود را به هر بهانهای برآورده کنند. از طرف دیگر بیتوجهی به خواستههای فرزندان نیز آثار منفی خواهد داشت؛ بنابراین بهتر است والدین برخورد متعادلی با توقعات و خواستههای فرزندان خود داشته باشند. در مواردی که امکان مدیریت شرایط برای والدین وجود ندارد، بهتر است که از یک مشاور یا روانشناس خوب کمک بگیرند.